Prikkelbare Darm Syndroom of Spastisch Colon
Prikkelbare darm syndroom (PDS), spastisch colon of irritable bowel syndrome (IBS) is een functiestoornis van de dikke darm: de darm trekt krampachtig, onregelmatig en frequenter dan normaal samen.
PDS kan ook veroorzaakt worden door een overgevoelige darmwand die reageert op bepaalde prikkels waar normaal geen reactie op komt.
Prikkelbare darmsyndroom geeft veel ongemakken, maar brengt geen permanente schade toe aan de darmen.
PDS komt vaker voor bij vrouwen en treft ongeveer 1 op 5 mensen.
Oorzaak
Er is nog geen oorzaak gekend voor PDS maar stress en voeding kunnen de klachten verergeren en ook het immuniteitsstelsel zou een rol in de aandoening kunnen spelen.
Sommige mensen zijn extra gevoelig voor bepaalde voedingsstoffen. Van de volgende zaken is gekend dat ze bij veel mensen een verergering van de ziekte kunnen veroorzaken:
- grote maaltijden
- bepaalde medicijnen
- bonen, ajuinen en peulvruchten
- caffeine (koffie, thee, cola)
- granen
- chocolade
- melk produkten
- alcohol
- stress
Symptomen
Mensen met spastisch colon hebben door de sterke darmcontracties vaak last van darmkrampen, opgeblazen gevoel, flatulentie en diarree. Sommige mensen hebben constipatie waarbij slechts met veel moeite een klein beetje, vaak slijmerige stoelgang kan geproduceerd worden
Een rommelende buik, oprispingen en winderigheid komen ook vaak voor. Soms kan de buik door gasvorming opzetten en dikker worden.
Klachten treden vaak op tijdens of net na de maaltijd. Naar het toilet gaan of winden laten verlichten de klachten meestal snel.
Buikkrampen situeren zich vaak links onder in de buik of rond de navel.
PDS kan met vlagen komen, waarbij er periodes van beterschap worden afgewisseld met periodes van ergere symptomen.
Diagnose
De diagnose van prikkelbare darm is relatief eenvoudig te stellen aan de hand van de symptomen.
De arts kan ervoor kiezen om extra onderzoeken te doen om andere aandoeningen uit te sluiten, zeker indien er ziektetekens aanwezig zijn die normaal niet bij spastisch colon voorkomen, zoals bloed in de stoelgang en vermageren.
Behandeling
Er is geen goede behandeling voor prikkelbare darm. Met een aangepast dieet kan al veel ongemak voorkomen worden. Vooral vette voeding, grote maaltijden en melkprodukten schijnen PDS uit te lokken. Ook bepaalde groenten zoals bonen, ajuinen en peulvruchten kunnen maar beter vermeden worden op dagen dat men last heeft van PDS.
Mensen met prikkelbare darm leren snel de voedingsmiddelen kennen die bij hen problemen uitlokken.
Bij ernstige gevallen kunnen bepaalde medicaties overwogen worden die de spastische samentrekkingen van de darm kunnen verminderen.
Prognose
De prognose van prikkelbare darm is goed: behalve de ongemakken die met de aandoening gepaard gaan is er geen invloed op de levenskwaliteit. Wel zijn er sterke aanwijzingen dat mensen met prikkelbare darm vaker last hebben van andere ziektes zoals reflux, depressie en chronisch vermoeidheidssyndroom.