Gastro-oesofagale Reflux - Brandend Maagzuur

Gastro-oesofagale reflux, oesofagale reflux, of vaak ook kortweg reflux genoemd, is een aandoening waarbij maaginhoud lekt naar de slokdarm. In de volksmond is de aandoening gekend als brandend maagzuur.

Bij het eten passeert het voedsel langs de slokdarm naar de maag. De overgang tussen beide organen is een ring van spieren en bindweefsel: de slokdarmsfincter. Deze sluitspier houdt het voedsel in de maag en zorgt ervoor dat het niet de omgekeerde richting naar de slokdarm ingaat. Soms sluit deze sfincter niet goed en kunnen vloeistoffen, voedsel en maagzuur terug naar de slokdarm lekken: reflux.

Reflux bij Baby's

Reflux is een zeer vaak voorkomend verschijnsel bij baby's: meer dan 1 op 3 heeft er mee te maken. Vrij typisch is het wenen tijdens of net na het eten, vooral bij het neerliggen. Dit komt echter niet altijd voor. Vaak ziet men ook dat de baby weent omdat hij honger heeft, maar de borst of de fles wegduwt en opnieuw begint te wenen.

Andere symptomen kunnen zijn: slechte gewichtstoename, veelvuldige oprispingen, braken, niet willen eten, hoesten en piepende ademhaling (wheezing).

Een speciale vorm van reflux ziet men bij babies. De slokdarmsfincter is dan nog niet goed ontwikkeld en voedsel en drank passeert moeiteloos de sluitspier.

Risicofactoren

Sommige factoren verhogen de kans op de ontwikkeling van reflux:

  • Hiatale hernia waarbij een deel van de maag door het diafragma in de borstkas treedt
  • Zwangerschap
  • Scleroderma: een auto-immune ziekte waarbij de afweercellen van het lichaam de eigen lichaamscellen in de bindweefsels aanvallen
  • Zwaarlijvigheid
  • Roken
  • Alcohol

Vaak ziet men dat bepaalde voedingsstoffen of dranken bij sommige patiënten de symptomen uitlokken.

Symptomen

Vaak voorkomende symptomen van reflux zijn:

  • "Maagzuur" of zure oprispingen: een brandend gevoel achter het borstbeen dat erger kan worden bij het eten, liggen of bukken. 's Nachts wordt dit vaak erger.
  • Het gevoel dat voedsel 'blijft steken' achter het borstbeen, boven de maag.
  • Misselijkheid na het eten

Minder vaak voorkomende symptomen:

  • Hoesten
  • Wheezing: piepende ademhaling
  • Slikmoeilijkheden
  • Hikken
  • Heesheid en stemveranderingen
  • Regurgitatie: "passief braken", het passief naar boven komen van voedsel. Dit is niet hetzelfde als braken waarbij "actief" (kokhalzen) voedsel naar boven wordt gestuwd.
  • Pijnlijke keel
  • Het gevoel van een krop in de keel te hebben. Deze krop kan gevoeld worden bij het slikken en is meestal niet pijnlijk, maar zeer vervelend.

Bij babies uit reflux zich als:

  • Teruggeven na het eten
  • Regelmatig de tong uitsteken
  • Luid slikken
  • Pijnlijke grimassen na het eten
  • Hoge hikgeluidjes
  • Onrustig
  • Slapeloze nachten voor zowel kind als ouders
  • Hoofdje achterover trekken

Diagnose

De symptomen spreken vaak voor zich en de arts zal meestal de diagnose kunnen stellen zonder bijkomende onderzoeken. In erge gevallen, bij complicaties of bij terugkerende reflux die niet reageert op behandeling kan het aangewezen zijn om een oesofagogastroduodenoscopie uit te voeren: met een dunne buis met een camera worden de bovenste inwendige spijsverteringsorganen (slokdarm, maag, duodenum) in beeld gebracht.

Andere onderzoeken die kunnen uitgevoerd worden zijn een radiografie met contrast (barium), en onderzoeken van de functie van de slokdarm.

Behandeling

Veranderingen Levensstijl

Het vermijden van de voedingsstoffen die symptomen uitlokken. Dit kan per patiënt verschillen, maar vaak ziet men symptomen bij inname van alcohol, caffeïne, koolzuurhoudende dranken, citrusvruchten, tomaten, chocolade, sterk gekruid voedsel en zuivelprodukten.

Andere aanpassingen in de levensstijl die helpen tegen gastro-oesofagale reflux:

  • Strak zittende kleding vermijden
  • Vermijdt voorover buigen, liggen en fysieke inspanningen direct na het eten.
  • Gewichtsverlies indien overgewicht
  • Rookstop bij rokers
  • Kleinere maaltijden
  • Verminder stress
  • Slapen met het hoofd hoger. De bedoeling is dat het hele bed schuin staat zodanig dat het hoofd hoger ligt dan de maag: door de zwaartekracht kan de maaginhoud minder makkelijk naar boven

Medicatie

Medicijnen tegen maagzuur horen tot de meest voorgeschreven medicijnen in het Westen.

Verschillende klassen van medicijnen werken op verschillende manieren. De meestgebruikte zijn maagzuurremmers, gastroprokinetica (=medicijnen die de motiliteit van de maag en dus de maaglediging bevorderen) en antiacida (medicijnen die het maagzuur neutraliseren).

Chirurgie

In vervlogen tijden werden anti-reflux operaties uitgevoerd. Deze worden door de steeds beter wordende medicatie enkel nog voor de meest ernstige gevallen voorbehouden.

Bij Baby's

Reflux bij baby's wordt vaak behandeld door de techniek voor het voeden aan te passen: vaker kleinere hoeveelheden geven, hoofdje rechtop tijdens en na het voeden, het bedje kantelen zodat het hoofdje hoger ligt. In erge gevallen kunnen bepaalde medicijnen worden voorgeschreven.

Gelukkig groeien de meeste baby's uit de ziekte: na het eerste levensjaar hebben de meeste kinderen er geen last meer van.

Prognose

De prognose voor reflux is vrij goed indien de patiënt zich aan de aandoening blijvend kan en wil aanpassen.

Babies met reflux groeien vaak uit de aandoening in het eerste levensjaar.

Meer info over reflux.